Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Parounico(-de-Kapel)
Paronychia kapela
Caryophyllaceae Illecebraceae
Noms en français : Paronyque imbriquée, Paronyque de Kapel.
Descripcioun :Poulido planto, aquelo parounico que rebalo sus li roucas e tepiero de mountagno. Se fai aremarca emé si gràndi bratèio argentado. Li petalo, au contro, se vèson pas gaire. L'autro parounico que s'atrovo en mountagno, Paronychia polygonifolia fai pas de bratèio tant grosso. Au nostre isto la souleto subsp., serpyllifolia.
Usanço :Ei couneigudo pèr lucha contro la fèbre, en tisano.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paronychia
Famiho : Caryophyllaceae
Famiho classico : Illecebraceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso de cresten
- Marlo
- Roucas
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso
Ref. sc. : Paronychia kapela (Hacq.) A.Kern., 1869